Ga naar de inhoud

Interview met Franc Rottiers – Leerkracht NCZ en debatfan

Sharing is caring!

NAAM: Franc Rottiers

FUNCTIE: Leerkracht NC-Zedenleer

Waarom zou je nu debatteren in de klas, of leerlingen motiveren om mee te doen aan de Vlaamse Debatwedstrijd? Wij stellen de vraag graag aan een leerkracht die reeds als coach meedeed aan de Vlaamse Debatwedstrijd, en participeerde aan onze Summer School Debatteren.


Hey Franc! Werk je ook dit jaar weer rond debat in de klas?

“Vandaag reserveer ik best wat tijd aan het oefenen van debatvaardigheden. Dit doe ik aan de hand van stellingen die we destilleren uit een lesthema. Ik besteed daar per thema toch wel minstens één lesuur aan. Dat doe ik trouwens al met leerlingen uit de tweede graad en hoewel er af en toe wat weerstand is lukt dat best. Eens de leerlingen mee zijn met het verhaal plan ik wel een les of lessenreeks in waar we die vaardigheden verder gaan uitdiepen. Dit jaar heb ik geen leerlingen in de derde graad, maar hoop mijn leerlingen uit de tweede graad wel klaar te stomen voor een mogelijk debatwedstrijd-avontuur in de derde graad.”

Waarom vind je het belangrijk om hiermee bezig te zijn?

“Hoewel discussie een integraal onderdeel is van het vak NCZ en leerlingen dit ook graag doen loeren de valkuilen “stellingenoorlog” en het “verdedigen van het eigen gelijk” vaak al snel om de hoek. Door één stelling zelf naar voor te schuiven en daarover in debat te gaan worden leerlingen verplicht pro dan wel contra te argumenteren zonder dat ze die positie mogen kiezen. Hierdoor vermijden we de “oorlog” en zetten we het “eigen gelijk” toch even in een ander perspectief. Daar ligt ook de meerwaarde van debatteren. In discussie gaan is iets helemaal anders. Daarnaast is het gewoonweg leuk om te debatteren met en in een klas die ervoor wil gaan.”

Welke vaardigheden wil je jongeren aanleren door te debatteren?

“In en met een klas moet debatteren gewoonweg leuk zijn, dat wil ik nogmaals benadrukken. Ik let er wel op dat leerlingen door deze werkvorm beter leren luisteren en aangespoord worden om het woord te nemen. Ik merk wel dat voor leerlingen die minder mondig zijn het format waarbij je het pro dan wel contra kamp niet mag kiezen hen kan aanzetten om er toch voor te gaan. Het gaat immers niet over hun mening maar over het argument. Anderzijds kan het voor leerlingen die steevast voor hun mening willen gaan het dan weer wat lastiger hebben deze even bij te spijkeren. De argumenten die ze moeten formuleren dwingen hen daartoe. Het is als leraar best wel tof om die worstelingen te mogen aanschouwen.”

Waar haal je zoal je inspiratie om leerlingen te laten debatteren?

“Voor mij is debatteren een toffe werkvorm. In de mate van het mogelijke breng ik dat al eens over via fragmenten uit films zoals “The great debaters” of “Freedom writers”. Ik probeer sowieso elk thema te voorzien van stellingen. Soms komen daar leuke dingen uit, een andere keer vinden leerlingen het toch wat lastig om erover in debat te gaan. Maar zoals gezegd, debatteren is een werkvorm.”

Jij deed ook al mee met een team aan onze Vlaamse Debatwedstrijd. Wat vond je daarvan?

“Ik deed inderdaad vorig jaar mee, toen het helemaal niet evident was om in debat te gaan. Ik was zelf niet echt een fan van het schermpjes-verhaal tijdens corona maar mijn leerlingen hebben dat schitterend gedaan. Ik zeg eigenlijk beter “onze” leerlingen want door zo een deelname merk je al snel dat meerdere collega’s hun steentje willen bijdragen. Enerzijds was de deelname van onze leerlingen uit het zesde jaar een mooie gelegenheid om toch iets te doen dat, relatief gezien, buiten het schoolgebeuren lag. Een uitstap zo je wil. Anderzijds merkte ik wel dat zij door hun deelname ook geconfronteerd werden met de stand van hun vaardigheden… maar die werden aangescherpt tijdens en door de debatten. Missie geslaagd dus.”

Leuk om te horen! Als je tips kan geven aan andere leerlingen, hoe zouden zij leerlingen het best kunnen ondersteunen in het debatteren?

“Hoewel het ook voor mij best nieuw is, zeker gegeven mijn deelname aan de Summer School Debatteren, denk ik dat minstens maandelijks even intensief bezig te zijn met het aanscherpen van hun debatvaardigheden een must is. Hoe ik dat precies zal en kan doen is vandaag nog een work in progress. Ik haalde alvast heel wat inspiratie uit de Summer School. De uitdaging die voorligt is om hiermee schoolbreed aan de slag te gaan. Maar eerst ga ik graag nog even zelf de worsteling aan met hoe hiermee best aan de slag te gaan met mijn leerlingen.”

En tot slot, we horen vaak dat niet alle leerlingen staan te springen om te debatteren in de klas. Hoe motiveer jij leerlingen om mee te doen?

“Tijdens de lessen NCZ besteden we heel wat tijd aan het stellen en het opstellen van vragen. Dat antwoorden niet steeds ‘panklaar’ volgen op de vragen die in de lessen aan bod komen, is evident, maar kan ook voor heel wat onduidelijkheid zorgen bij de leerlingen. Want, hoe zit het dan? Het herformuleren van vragen naar stellingen en die stellingen in debatformat aanbrengen geeft leerlingen de kans om zich even te verplaatsen in de visie van een ander en dus ook de antwoorden die anderen zouden kunnen formuleren op de vragen die tijdens de les aan bod komen.

Tot zover de theorie dan wel mijn visie op het combo “vragen stellen”/”debatteren”. In de praktijk is het immers niet zo evident om leerlingen hiermee vertrouwd te maken. Ofwel ga je voor de korte pijn – een uitdaging die we met het debatteam van KAMortsel zijn aangegaan en bekroond hebben met, al zeg ik het zelf, een welverdiende vierde plek in de Vlaamse Debatwedstrijd. Zo een wedstrijd kan, voor sommige leerlingen althans, best een motivator zijn om ervoor te gaan.

Ofwel duurt het wat langer en gaan we voor een steviger inbedding van debatvaardigheden in de NCZ lessen. Ik ben ervan overtuigd dat dit ook nodig is en enkel maar kan bijdragen aan het uitdiepen en concretiseren van de procesdoelen van het vak NCZ. Hoewel ik hiermee misschien niet expliciet mijn leerlingen motiveer, ga ik ervan uit dat dit impliciet wel het geval is. Ik kijk alvast uit naar het moment dat mijn leerlingen zelf vragen: mijnheer, wanneer gaan we nog eens debatteren?

Bedankt voor het interview Franc en veel plezier tijdens het nieuwe schooljaar!

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

📢 De inschrijven voor Editie 2024 zijn OPEN! Lees hoe je moet inschrijven en ga het debat aan! 📢